Rozwód – co musisz o nim wiedzieć?

Rozwód zawsze budzi wiele emocji, nie tylko jeśli drugi małżonek uczyni coś złego. Przyczyny rozwodów mogą być rozmaite – zdrada, przemoc, alkoholizm, uzależnienie partnera. Czasami do sprawy rozwodowej dochodzi, gdy po prostu uznajemy, że przestaliśmy kogoś kochać. Sama procedura rozwodowa może przerażać, jeśli nie wiemy czego się spodziewać. Jeśli chodzi o orzeczenie rozwodu, słyszymy o takich terminach jak „rozkład pożycia”, „podział majątku wspólnego”, „orzeczenia rozwodu zgodnie z zasadami współżycia społecznego” itp. Nie będąc prawnikiem – możemy się pogubić. Na czym zatem dokładnie polega stwierdzenie nieważności małżeństwa? Kiedy dochodzi do rozkładu pożycia? Kto może złożyć pozew w sprawie rozwodu i gdzie go złożyć? Co się dzieje w postępowaniu rozwodowym? Ile trwa rozwód? Ile kosztuje rozwód? Co może się znaleźć wyroku rozwodowym? Jakie dokumenty należy załączyć do pozwu rozwodowego? Jakie są skutki wyroku rozwodowego?

Gdy dochodzi do rozpadu małżeństwa – przesłanki i przeciwwskazania do rozwodu

Rozwiązanie małżeństwa to zawsze decyzja trudna. Gdy byłych małżonków praktycznie nic już nie łączy, o rozwód jest łatwiej, ale co jeśli np. jeden z potencjalnie byłych małżonków na rozwód się nie zgadza?

Pozew o rozwód może wnieść którykolwiek z małżonków, osobiście lub przez pełnomocnika. W takiej sytuacji, Sąd zawsze poprosi drugą stronę o ustosunkowanie się do pozwu. Jeśli druga strona nie zgadza się na rozwód, nie znaczy to, że go nie uzyskasz. Zapewne odbędzie się rozprawa rozwodowa, a także postępowanie dowodowe, którego zadaniem będzie ustalenie, czy miał miejsce rozkład pożycia. W przypadku braku zgody współmałżonka o rozwód, nie można jednak wnioskować o rozwód bez orzekania o winie.

Sąd orzeknie rozwód, jeśli są do tego przesłanki. Pamiętajmy, że rozwód polega m.in. na ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej, rozwiązaniach kwestii mieszkania czy opieki nad małoletnimi. Czasem skutki majątkowe rozwodu mogą być także trudne dla jednej ze stron.

Po pierwsze zatem, Sąd sprawdza, czy doszło do zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego w wymiarze duchowym, fizycznym i gospodarczym. To znaczy, że między dwoma osobami nie ma już ani „miłości” i więzi, ani nie dzielą ze sobą łoża ani nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, bo np. mieszkają osobno lub też osobno ponoszą koszty życia. Bardzo ważne jest, aby do trzech przesłanek doszło łącznie.

Czasami Sąd może nam odmówić rozwodu np. gdy doszło do naruszenia zasady współżycia społecznego. Co to znaczy? Gdy na przykład jeden z małżonków jest chory i wymaga opieki, a odejście małżonka spowodowałoby znaczne pogorszenie stanu materialnego takiej osoby, wtedy można mówić o takiej sytuacji. Sąd ponadto może odmówić rozwodu, jeśli rozwód spowoduje znaczne cierpienie małoletnich dzieci lub też znaczne pogorszenie stanu majątkowego jednego z małżonków. Rozwód nie jest też dopuszczalny, gdy występuje o niego małżonek winny rozpadu pożycia, chyba że współmałżonek wyrazi na niego zgodę.

Gdy składasz pozew rozwodowy – co się orzeka w sprawach rozwodowych i jakie są rodzaje rozwodów?

Decydując się na rozwód, możesz skorzystać z trzech wariantów. Wybrać rozwód bez orzekania o winie, z orzeczeniem winy obojga małżonków, z orzeczeniem winy jedynie jednego z małżonków.

Każde postępowanie sądowe w sprawie rozwodu może ustalić takie kwestie jak m.in. ustalenie władzy rodzicielskiej, podział majątku, porozumienie rodzicielskie, zasądzenie alimentów na rzecz małoletnich dzieci. Na żądanie drugiego małżonka może też dojść do roszczeń alimentacyjnych właśnie na niego. Jeśli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, Sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o jego podziale.

Wyrok rozwodowy może też zawierać informacje o miejscu pobytu dziecka przy jednym z rodziców, ustalenia kontaktów i sposobie ich wykonywania.

Jeśli chodzi o to, ile trwa rozwód – nie ma jednego wyznacznika. Wszystko zależy zarówno od terminów spaw w danym sądzie, jak również ilości elementów zawartych we wniosku rozwodowym czy też postępowania dowodowego. Jest ono zwłaszcza istotne, gdy wnosimy rozwód z orzeczeniem o winie, gdy powinniśmy udowodnić winę małżonka. Można wówczas nawet prosić o zeznania świadków.

Sąd właściwy w sprawie rozwodowej, koszty i niezbędne dokumenty

Jaki Sąd orzeka rozwód? Gdzie składa się pozew rozwodowy? Przede wszystkim, pozew składamy do Sądu Okręgowego. Powinien być to Sąd miejsca zamieszkania małżonków, w okręgu którego mieli one ostatnie miejsce zamieszkania, o ile choć jeden z małżonków jeszcze w nim mieszka. Jeśli ta zasada nie jest spełniona, właściwy jest Sąd miejsca zamieszkania osoby pozwanej. Jeśli nie jest nam znany jej adres, ostatecznie stosuje się Sąd zgodny z miejscem zamieszkania powoda.

Pozew składa się w dwóch egzemplarzach, załączając także skrócony odpis aktu małżeństwa. Jeśli ze związku są dzieci, trzeba złożyć także skrócone odpisy aktu urodzenia dzieci. Jeśli wnioskujemy o alimenty, powinniśmy załączyć dokumenty potwierdzające zarobki powoda i wykazać koszty życia za pomocą rachunków, faktur, umów kredytowych itp.

Jeśli wnioskujemy o rozwód z orzeczeniem o winie, powinniśmy dostarczyć wszelkie dowody winy małżonka.

W przypadku kosztów sądowych, sam pozew o rozwód  określa stała opłata sądowa w wysokości 600zł. Oczywiście, dodatkowo dochodzi koszt zatrudnienia pełnomocnika oraz inne, ewentualne koszty jak np. opinie biegłych sądowych (800-2000zł), koszty mediacji (20-1000zł), wywiad kuratora rodzinnego (80zł), opinia OZSS (800-2000zł).